Gdy sezon na rodzime owoce się kończy, chętnie sięgamy po te importowane. Szczególnym powodzeniem cieszą się owoce cytrusowe. Są zdrowe i zawierają dużo witaminy C. Jednak istnieje grupa osób dla których spożywanie cytrusów może spowodować zagrożenie zdrowia a czasem nawet i życia. Alergia na cytrusy bywa bardzo groźna.
Zastosowanie owoców cytrusowych
Do najczęstszych cytrusów spotykanych w sklepach należą: cytryny, pomarańcze, mandarynki, limonka, grejpfruty i pomelo. Ich spożywanie daje wiele korzyści – działają przeciwwirusowo, przeciwbakteryjne, przeciwzapalnie i przeciwnowotworowe. Są źródłem składników odżywczych a do najbardziej znanych należą witaminy z grupy B oraz witaminy E i A oraz minerały takie jak potas, fosfor, wapń, magnez i żelazo oraz antyoksydanty. Cytrusy są często stosowane w gastronomii jako dodatki do wypieków, sosów czy po prostu koktajli. Zawarte w cytrusach substancje zapachowe są często dodawane do kosmetyków.
Cytryny
Cytryna pochodzi z Chin, choć obecnie próżno jej tam szukać. Znamy owoc, ze względu na jego właściwości wybielające i dużą ilość witaminy C. Owoce jest źródłem kwasu cytrynowego, wykorzystywanego w przemyśle kosmetycznym oraz farmacji. Organizm może nie tolerować soku z cytryny, więc wtedy lepiej go unikać.
Pomarańcze
Podobnie jak cytryny, pomarańcze pochodzą z Chin i wschodniej Azji. Były jednymi z najbardziej popularnych drzew, uprawianych na całym świecie. Współcześnie pomarańcze uprawia się w ponad 100 krajach. Jemy je na surowo, wyciskamy z nich soki i wykorzystujemy do dań oraz deserów. Pomarańcze należą do najbardziej uczulających cytrusów.
Pomelo
Pomelo to inaczej pomarańcza olbrzymia – największy owoc cytrusowy. Ma blady, lekko zielonkawy miąższ i niezwykle smaczny, słodki smak. Tak jak cytryny, należy do gatunku rutowatych. W krajach azjatyckich, pomelo jest stosowane jako lek na różne dolegliwości, jak gorączka czy epilepsja. Z kwiatów owocu, w Wietnamie produkuje się perfumy.
Mandarynki
Jej źródło również prowadzi do Azji, choć obecnie mandarynki są uprawiane w ciepłych pod względem klimatycznym rejonach. Mandarynki są smaczne i aromatyczne. To właśnie z nimi kojarzą nam się święta Bożego Narodzenia.
Limonka
Limonka, nazywana inaczej limetką przypomina w wyglądzie cytrynę, z tym, że jest zielona. Jest bardzo kwaśna w smaku, dlatego tak doskonale podkreśla smak orientalnych potraw i orzeźwiających drinków. Limonki są mniej trwałe niż cytryny i zarazem mniej popularne na terenie Europy.
Grejpfrut
Grejpfruty są uprawiane głównie na Florydzie i w Kalifornii. W zależności od odmiany, mogą mieć gorzki lub słodki smak. Choć są roślinami leczniczymi, ich połączenie z niektórymi lekami może być szkodliwe dla organizmu człowieka.
Co uczula w cytrusach ?
Są dwa główne alergeny zawarte w cytrusach. Jednym z nich jest białko, które znajduje się w miąższu owoców. Drugim alergenem jest olejek eteryczny zawarty w skórce cytrusów.
Objawy alergii na cytrusy
Uczulenie na cytrusy to dość popularna alergia pokarmowa. Występuje u dorosłych, często u kobiet w ciąży, jednak najczęściej dotyczy dzieci. Wymaga ona unikania spożycia uczulających alergenów, zarówno w naturalnej jak i przetworzonej postaci.
Alergia na cytrusy może dotyczyć wszystkich cytrusów ale może być też kierunkowa na konkretny gatunek cytrusów np. pomarańcze. Choć to cytryny i pomarańcze głownie uczulają to jednak pozostałe cytrusy także mogą okazać się szkodliwe dla zdrowia alergika. Uważnym należy być przy łączeniu np. pomarańczy z cytryną ponieważ to połączenie powoduje tak zwane reakcje krzyżowe.
Typowymi objawami alergii na cytrusy są:
- wysypka lub pokrzywka na skórze;
- swędzenie i jednocześnie pieczenie w gardle;
- rumień;
- grudki i obrzęk na twarzy,
- obrzęk warg i języka;
- zmiany atopowe na skórze.
W skrajnych przypadkach pojawiają się bóle brzucha, nudności, wymioty. Dochodzą problemy z oddychaniem a nawet wstrząs anafilaktyczny.
Wszystkie owoce cytrusowe oprócz zastosowań kulinarnych, są cenione za swoje właściwości zdrowotne. Jednak nie dla osób z alergią! Alergicy powinni zachować szczególną ostrożność – unikać spożywania cytrusów oraz produktów które je zawierają.
Pamiętaj, nawet jeśli alergia na cytrusy ominęła Cię w wieku dziecięcym, może rozwinąć się w każdej chwili ! Obserwuj reakcje swojego organizmu i w razie wystąpienia objawów alergii po spożyciu cytrusów skonsultuj się ze specjalistą.
Katarzyna Antos
