Współcześnie alergie pokarmowe zdarzają się znacznie częściej niż kiedyś. Większa jest też wiedza na ich temat. Czym jest alergia pokarmowa? Definiując najprościej – to nieprawidłowa reakcja organizmu na określony rodzaj składników pożywienia, tolerowanych przez większość ludzi.
Przypadłość ta może wystąpić w każdym wieku – jednak jej najczęstszymi „ofiarami” są niemowlęta i małe dzieci. Czasami alergia pokarmowa ustępuje wraz z wiekiem, zdarzają się jednak jej przypadki wśród dorosłych.
Kluczowym momentem jest zauważenie objawów tego stanu, bowiem lekceważona alergia pokarmowa może prowadzić do groźnych dla zdrowia (a nawet życia) skutków.
Objawy towarzyszące alergii pokarmowej są zróżnicowane. Możemy wyszczególnić je ze względu na to, jak szybko po spożyciu posiłku się pojawiają, na:
– reakcje alergiczne natychmiastowe- występujące głównie u dzieci, i stanowiące połowę przypadków;
– reakcje alergiczne typu cytotoksycznego – gdzie zniszczeniu ulegają komórki;
– reakcje alergiczne typu kompleksów immunologicznych – występujące po kilku godzinach, a nawet dniach od spożycia alergenu pokarmowego;
Objawy alergii mogą dotyczyć wielu układów i narządów, inaczej przebiegają u dorosłych a inaczej u dzieci. Wśród dzieci najczęściej można zauważyć:
– objawy skórne ( wypryski, pokrzywka, liszaj grudkowy);
– objawy żołądkowo – jelitowe ( „ulewanie”, wymioty, kolka brzuszna, przewlekła biegunka, zaparcia a także niechęć do spożywania określonych produktów);
– objawy dot. układu oddechowego i słuchowego( kaszel, nieżyt nosa, astma, nawracające zapalenie oskrzeli, płuc, zapalenie ucha środkowego);
– objawy dot. układu moczowego (krwiomocz, mimowolne moczenia nocne i dzienne, zespół mocznicowy)
– wstrząs anafilaktyczny;
– zespół złego wchłaniania;
– przewlekłe niedożywienie;
– inne patologiczne stany ( niedobór żelaza i wywołana przez niego niedokrwistość, inne choroby krwi);
Jeśli na alergię cierpi natomiast osoba dorosła, to najczęściej dochodzi do:
– objawów skórnych ( pokrzywka, atopowe zapalenie skóry, zmiany w postaci rumieni, grudek obrzękowych, bąbli pokrzywkowych);
– objawów gastrycznych ( refluks przełykowy, przewlekłe zaburzenia jelitowe, biegunki, przewlekła reakcja alergiczna żołądka i dwunastnicy);
– alergicznego zapalenia jamy ustnej; aftowego zapalenia jamy ustnej; alergicznego nieżytu krtani;
– alergicznego nieżytu nosa;
– alergicznego nieżytu ucha środkowego;
– astmy;
– innych objawów takich jak : obrzęki dłoni, stóp i stawów, zespół przewlekłego zmęczenia, zaburzenia snu, ataki migreny, silne bóle w nadbrzuszu (po spożyciu alergenu);
Rozpoznanie alergii pokarmowej jest ważne, ponieważ może ona doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego, który może być przyczyną bezpośredniego zagrożenia życia. To bardzo silna reakcja alergiczna organizmu – nie występuje przy każdej alergii pokarmowej (najbardziej alergennymi produktami są w tym wypadku orzeszki ziemne, sezamowe ziarna, skorupiaki, ryby, białka jajek, seler i niektóre przyprawy).
Niestety – diagnostyka alergii pokarmowych wciąż jest trudna – rozpoznanie opiera się nie tylko na badaniu (wywiadzie chorobowym i żywieniowym, badaniu krwi, testach skórnych). Konieczne jest również wykonanie pokarmowych testów prowokacyjnych. Polegają one na podawaniu konkretnego alergenu pokarmowego i oczekiwaniu na kliniczne objawy wywołane przez dany czynnik.
